Ürəkgetmə nədir və niyə baş verir

Ürəkgetmə "senkop" adlanan qısa müddətli şüur ​​itkisidir. Adətən beyinə kifayət qədər qan axınının olmaması səbəbindən baş verir. Bu, insanın qəfil yerə yıxılmasına və qısa müddət ərzində huşunu itirməsinə səbəb olur.

Ürəkgetmə simptomları

Ürəkgetmədən əvvəl adətən başgicəllənmə, bulanıq görmə, qulaqlarda cingilti, ürəkbulanma və soyuq tərləmə kimi əlamətlər müşahidə olunur. Huşunu itirən zaman insan adətən yerə yıxılır və qısa müddətə huşunu itirir.

Ürəkgetmə növləri

Ürəkgetmə bir neçə növə bölünür.

Vazovagal senkop: Bayılmanın ən çox görülən növüdür. Stress, ağrı və ya uzun müddət ayaq üstə durmaq kimi vəziyyətlər səbəbindən baş verir.

Kardiogen senkop: Ürək ilə əlaqəli problemlərə səbəb olur.

Nevroloji senkop: Beyinlə əlaqəli problemlər səbəbindən baş verir.

Ürəkgetmənin səbəbləri

Ürək problemləri

Ürək ritminin pozulması

Ürək ritminin pozulması ürəkgetmənin ümumi səbəbidir. Sistemsiz ürək döyüntüləri beyinə qeyri-adekvat qan axını ilə nəticələnə bilər.

Ürək qapaqlarının xəstəlikləri

Ürək qapaqları ilə bağlı problemlər qan axınına təsir göstərərək huşunu itirməyə səbəb ola bilər. Belə vəziyyətlər tez-tez cərrahi müdaxilə tələb edə bilər.

Nevroloji səbəblər

Epilepsiya

Epilepsiya beyindəki anormal elektrik fəaliyyətləri nəticəsində yaranan və huşunu itirmə ilə nəticələnə bilən bir xəstəlikdir.

Migren

Şiddətli miqren  bəzən huşunu itirməyə səbəb ola bilər. Migren tez-tez baş ağrısı, ürəkbulanma və işığa həssaslıqla əlaqələndirilir.

Psixoloji və Emosional Səbəblər

Həddindən artıq Stress

Həddindən artıq stress bədənin fiziki reaksiyalarına görə huşunu itirməyə səbəb ola bilər. Bu tip bayılma adətən qısamüddətli olur və müalicə tələb etmir.

Panik atak

Panik atak keçirən insanlar da huşunu itirə bilər. Panik atak zamanı insan güclü qorxu və narahatlıq yaşayır.

Anemiya

Qanda aşağı hemoglobin səviyyəsi beyinə kifayət qədər oksigen çatmamasına səbəb ola bilər ki, bu da huşunu itirməyə səbəb ola bilər.

Aşağı qan şəkəri

Aşağı qan şəkəri səviyyələri (hipoqlikemiya) beynə kifayət qədər enerji verilməməsi səbəbindən huşunu itirməyə səbəb ola bilər.

Ürəkgetmə risk faktorları

Yaş və Cins

Ürəkgetmə hər yaşda baş verə bilər, lakin yaşlılarda daha çox rast gəlinir. Qadınlarda huşunu itirmə nisbəti kişilərə nisbətən bir qədər yüksəkdir.

Genetik faktorlar

Ailədə huşunu itirmə tarixi olan insanlarda huşunu itirmə riski daha yüksəkdir. Genetik meyl mühüm risk faktorudur.

Həyat tərzi faktorları

Sağlam olmayan qidalanma, qeyri-kafi fiziki fəaliyyət, həddindən artıq spirt istehlakı və siqaret kimi həyat tərzi faktorları huşunu itirmə riskini artırır.

Mövcud Sağlamlıq Vəziyyətləri

Yüksək qan təzyiqi, diabet, piylənmə və xroniki xəstəliklər kimi mövcud sağlamlıq şərtləri də huşunu itirmə riskini artıran mühüm amillərdir.

Ürək getmə diaqnozu

Fiziki müayinə

Həkim fiziki müayinə apararaq xəstənin ümumi sağlamlıq vəziyyətini qiymətləndirir. Qan təzyiqi, ürək dərəcəsi və digər həyati göstəricilər araşdırılır.

Tibbi testlər

Ürəkgetmənin səbəbini müəyyən etmək üçün elektrokardioqram (EKQ), qan testləri, exokardioqramma və beyin görüntüləmə kimi tibbi testlərdən istifadə edilir.

Ürək getmənin müalicə üsulları

Dərman

Ürək problemlərindən yaranan huşunu itirmə hallarında həkim müvafiq dərman müalicəsi təyin edə bilər. Bu dərmanlar ürək ritmini tənzimləmək və ya qan təzyiqini idarə etmək üçün istifadə olunur.

Həyat tərzi dəyişiklikləri

Sağlam həyat tərzini mənimsəmək huşunu itirmənin qarşısını ala bilər. Müntəzəm olaraq idman etmək, sağlam qidalanmaq və stressi idarə etmək vacibdir.

Alternativ Müalicə Metodları

Alternativ müalicə üsullarına bitki mənşəli müalicə və yoqa kimi təcrübələr daxildir. Bu üsullar ənənəvi müalicə üsulları ilə birlikdə istifadə edilə bilər.

Qarşısının alınması və qorunma üsulları

Sağlam qidalanma

Balanslaşdırılmış, sağlam qidalanma huşunu itirmənin qarşısını ala bilər. Vitamin və mineral qəbuluna diqqət yetirilməlidir.

Daimi idman edilməsi

Daimi fiziki fəaliyyət ürək sağlamlığını qoruyur və huşunu itirmə riskini azaldır. Həftədə ən azı 150 dəqiqə orta dərəcədə məşq etmək tövsiyə olunur.

Stress İdarəetmə

Stressin idarə edilməsi huşunu itirmənin qarşısının alınmasında mühüm amildir. Meditasiya, dərin nəfəs alma texnikası və hobbi ilə məşğul olmaq kimi üsullar stresin öhdəsindən gəlməyə kömək edə bilər.

Daimi Sağlamlıq Yoxlanışı

Müntəzəm sağlamlıq yoxlamaları huşunu itirmə riskini müəyyən etmək və qarşısını almaq üçün vacibdir. Mütəmadi olaraq həkiminizlə görüşmək və lazımi testlərdən keçmək vacibdir.

İlk Yardım Texnikaları

ÜRəkgetmə zamanı insanın başı yuxarı, ayaqları yuxarı vəziyyətdə uzanması vacibdir. Bu beyinə qan axını artırır.

Təcili Tibbi yardım çağırılması

Bayılma halında dərhal tibbi yardım çağırılmalıdır, lazımi müdaxiləni onlar tez bir zamanda etməlidirlər.

Xəstəxanaya köçürmə

Huşunu itirmə hallarında xəstə ən qısa müddətdə xəstəxanaya köçürülməlidir. Xəstəxanada  müayinə edilərək uyğun mualicə həyata keçiriləcəkdir.

Ürəkgetmə haqqında tez-tez verilən suallar

Ürəkgetməni necə başa düşmək olar?

Bayılma adətən qəfil baş verir və insan huşunu itirir. Bayılma simptomlarına başgicəllənmə, bulanıq görmə və ürəkbulanma daxildir.

Huşunu itirdiyiniz zaman nə etmək lazımdır?

Huşunu itirmiş şəxsin başını yuxarı, ayaqlarını yuxarı tutaraq təhlükəsiz yerdə yatdırmaq vacibdir. Dərhal tibbi yardım çağırılmalıdır.

Ürəkgetmə və huşun itirilməsi arasındakı fərq nədir?

Ürəkgetmə adətən qısa bir şüur ​​itkisidir və beyinə adekvat qan axınının olmaması səbəbindən baş verir. Şüur itkisi daha uzun sürə bilər və müxtəlif tibbi səbəblərə malik ola bilər.

Ürəkgetmə təkrarlanırmı?

Bəli, huşunu itirmə yenidən baş verə bilər. Əsas səbəb tapılmadıqda və müalicə edilmədikdə, huşunu itirmə ehtimalı təkrarlanır.

Ürəkgetmədən sonra həyat keyfiyyətini necə yaxşılaşdırmaq olar?

Bayılmadan sonra həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq üçün sağlam həyat tərzini mənimsəmək, mütəmadi olaraq sağlamlığınızı yoxlamaq və həkim tərəfindən tövsiyə olunan müalicə planına riayət etmək vacibdir.