Sinir sistemi insanın beynindən bədənə siqnallar göndərərək bütün orqanların işləməsini idarə edir. Sinir sisteminin pozulması isə həm fiziki, həm də psixoloji problemlərə yol aça bilər. Xroniki stress, qeyri-sağlam qidalanma, yuxu rejiminin pozulması və digər faktorlar sinir sisteminin balansını poza bilər. Bu məqalədə sinir sistemi pozulmasının səbəbləri, əlamətləri və effektiv müalicə yolları haqqında danışacağıq.
Sinir Sistemi Pozulmasının Əsas Səbəbləri
Sinir sisteminin normal işləməsini pozan
bir neçə faktor var. Bunlar arasında stres, qeyri-sağlam həyat tərzi və genetik
amillər əsas yer tutur.
1. Xroniki Stress və Gərginlik
Gündəlik həyatda stressə məruz qalmaq sinir
sisteminin yüklənməsinə səbəb olur. Stress zamanı kortizol hormonu artır, bu isə
beyin və sinir hüceyrələrinə zərər verə bilər. Xüsusilə, uzunmüddətli stress
beyin funksiyalarına və sinir impulslarının ötürülməsinə mənfi təsir edir.
2. Yuxu Problemləri
Yuxunun keyfiyyətsiz olması və yuxusuzluq
sinir sisteminin funksiyasını zəiflədir. Yuxusuz qalan insanlarda konsentrasiya
çətinliyi, qıcıqlanma və depressiya əlamətləri müşahidə oluna bilər. Həmçinin,
yuxu rejiminin pozulması beyində neyrotransmitterlərin düzgün işləməməsinə səbəb
olur.
3. Qidalanma Pozuntuları
Sinir sisteminin sağlam qalması üçün müəyyən
vitamin və minerallara ehtiyacı var. B qrup vitaminləri (B6, B12), maqnezium və
omega-3 yağ turşuları sinir hüceyrələrinin normal fəaliyyətini təmin edir. Şəkərli
və emal olunmuş qidalar isə sinir sisteminə zərər verə bilər.
4. Hərəkətsiz Yaşam Tərzi
Fiziki aktivliyin olmaması sinir sisteminə
mənfi təsir edir. İdman və aktiv hərəkət sinir impulslarının daha sürətli
ötürülməsinə kömək edir və beyində dopamin hormonu ifraz olunur.
5. Zərərli Vərdişlər
Sinir Sistemi Pozulmasının Əlamətləri
Sinir sistemi pozulduqda bir çox fiziki və
emosional simptomlar ortaya çıxır.
1. Davamlı Əsəbilik və Qıcıqlanma
Kiçik şeylər belə əsəbləşməyə səbəb olursa
və əhval-ruhiyyəniz tez-tez dəyişirsə, bu, sinir sisteminin yorulduğunu göstərir.
2. Konsentrasiya Çətinliyi və Unutqanlıq
Beyinin informasiyanı emal etməsi çətinləşdikdə,
diqqət toplamaq və yadda saxlamaq çətinləşir.
3. Baş Ağrıları və Gərginlik Hissi
Stress və sinir sisteminin həddindən artıq
yüklənməsi baş ağrılarına və boyun ətrafında gərginliyə səbəb ola bilər.
4. Yuxusuzluq və ya Həddindən Artıq Yuxululuq
Sinir sistemi pozulduqda bədənin bioloji
saatı qarışır və yuxu rejimi pozulur.
5. Panik Ataklar və Anksiyete
Sinir Sistemini Gücləndirmək Üçün Nə Etməli?
Sinir sisteminin sağlamlığını qorumaq üçün
həyat tərzində bəzi dəyişikliklər etmək lazımdır.
1. Düzgün Qidalanma
Sağlam və balanslı qidalanma sinir
sisteminin güclənməsinə kömək edir. Aşağıdakı qidaları rasionunuza əlavə edin:
Qoz
və badam - Omega-3 və B vitaminləri ilə zəngindir.
Banana
və tünd şokolad - Serotonin hormonunun ifrazını artırır.
Yaşıl
yarpaqlı tərəvəzlər - Maqnezium mənbəyidir, stressi azaldır.
Balıq
və dəniz məhsulları - Beyin fəaliyyətini yaxşılaşdırır.
2. Meditasiya və Nəfəs Məşqləri
Gündə 10-15 dəqiqə meditasiya etmək sinir
sisteminin sakitləşməsinə kömək edir. Dərin nəfəs alma texnikaları isə stres səviyyəsini
azaldır.
3. Fiziki Aktivlik
İdman etməklə beyin və sinir sistemi daha
aktiv olur. Həftədə ən az 3 dəfə 30 dəqiqə idman etmək məsləhətdir.
4. Yuxu Rejiminin Tənzimlənməsi
Gündə 7-8 saat keyfiyyətli yuxu almaq sinir
sistemini bərpa edir. Rahat yatmaq üçün yuxudan əvvəl ekranlardan uzaq durun.
5. Sosial Münasibətləri Gücləndirmək
Sinir sisteminin pozulması həyat keyfiyyətinə ciddi təsir edə bilər. Stress, qeyri-sağlam qidalanma, yuxu problemləri və hərəkətsizlik sinir sisteminin zəifləməsinə səbəb ola bilər. Ancaq düzgün qidalanma, idman, meditasiya və sosial dəstək vasitəsilə sinir sistemini gücləndirmək mümkündür.
Əgər sinir sisteminizdə ciddi problemlər hiss edirsinizsə, həkimə müraciət etməyiniz vacibdir. Sağlam sinir sistemi, sağlam həyat deməkdir!