Otit, qulaqda iltihablanma ilə xarakterizə olunan bir xəstəlikdir. Əsasən qulağın daxili, orta və ya xarici hissələrində yaranır. Xüsusilə uşaqlar arasında geniş yayılmış bu xəstəlik, vaxtında müdaxilə edilmədikdə ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.
Otitin növləri
Otit xəstəliyinin müxtəlif növləri vardır. Bunlara aşağıdakılar daxildir:
Xarici otit
Xarici otit, xarici qulaq kanalının iltihabıdır. Əsasən suyun qulaqda uzun müddət qalması nəticəsində yaranır və "üzgüçü qulağı" olaraq da tanınır.
Orta otit
Orta otit, qulağın orta hissəsinin iltihabıdır. Bu növ əsasən uşaqlarda rast gəlinir və qulaqda ağrı, eşitmə itkisi ilə müşayiət olunur.
Daxili otit
Daxili otit, qulağın daxili hissəsinin iltihabıdır. Daha nadir rast gəlinir, lakin ciddi balans və eşitmə problemlərinə səbəb ola bilər.
Otitin simptomları
Otitin əlamətləri onun növünə görə dəyişə bilər, lakin ən ümumi simptomlara aşağıdakılar daxildir:
Ağrı və narahatlıq
Qulaqda kəskin və ya davamlı ağrı.
Eşitmə itkisi
Eşitmədə azalma və ya müvəqqəti eşitmə itkisi.
Qulaqdan axıntı
Bəzi hallarda qulaqdan maye və ya irin axması.
Yüksək temperatur
Orta otit zamanı xüsusilə uşaqlarda qızdırma müşahidə edilə bilər.
Balans problemləri
Daxili otit zamanı başgicəllənmə və balanssızlıq.
Otitin səbəbləri
Otit müxtəlif səbəblərlə yarana bilər. Əsas səbəblər aşağıdakılardır:
Bakterial və ya virus infeksiyaları
Qrip və ya soyuqdəymə kimi infeksiyalar otitin əsas səbəblərindən biridir.
Allergiyalar
Allergik reaksiyalar qulaqda iltihaba səbəb ola bilər.
Su ilə təmas
Xarici otitin ən çox rast gəlinən səbəbi suyun qulaq kanalında qalmasıdır.
İmmunitet zəifliyi
Zəif immun sistemi olan şəxslərdə otit riski daha yüksəkdir.
Otitin müalicəsi
Otit müalicəsi xəstəliyin növündən və dərəcəsindən asılıdır. Əsas müalicə metodlarına aşağıdakılar daxildir:
Antibiotiklər
Bakterial infeksiyaların müalicəsi üçün həkim tərəfindən təyin edilir.
Ağrıkəsicilər
Qulaq ağrısını azaltmaq üçün parasetamol və ya ibuprofen kimi dərmanlar istifadə edilə bilər.
Yerli damcılar
Xarici otit zamanı qulaq damcıları iltihabın azaldılmasında kömək edir.
Cərrahi müdaxilə
Davamlı və ağır hallarda qulağa drenaj borusu qoyulması tələb oluna bilər.
Otitin profilaktikası
Otitin qarşısını almaq üçün aşağıdakı tədbirləri görə bilərsiniz:
Gigiyena qaydalarına əməl edin
Qulaq kanalını təmiz saxlayın və yad əşyalarla təmasdan çəkinin.
Üzgüçülük zamanı qulaq qoruyucusu istifadə edin
Su ilə təmasdan qorunmaq üçün qulaq qoruyucularından istifadə edin.
Soyuqdəymənin qarşısını alın
Qrip və soyuqdəymə hallarını vaxtında müalicə edin.
Allergiyalara qarşı tədbir alın
Allergiyaları idarə etmək üçün müvafiq dərmanlardan istifadə edin.
Uşaqlarda Otit
Uşaqlar arasında otit çox yayılmış bir sağlamlıq problemidir. Xüsusilə 6 ay ilə 3 yaş arasında olan uşaqlar bu xəstəliyə daha çox meyillidir. Uşaqların anatomik və immunitet xüsusiyyətləri onların qulaq infeksiyalarına qarşı həssas olmasına səbəb olur.
Uşaqlarda otitin yaranma səbəbləri
Uşaqlarda eşitmə borusu (evstaxi borusu) böyüklərə nisbətən daha qısa, dar və üfüqi yerləşmişdir. Bu, mayenin qulaqda yığılmasını və bakteriyaların çoxalmasını asanlaşdırır.
İmmunitet sistemi zəifliyi
Uşaqların immunitet sistemi tam inkişaf etmədiyi üçün bədənləri bakteriya və viruslara qarşı daha az təsirli mübarizə aparır.
Tənəffüs yolu infeksiyaları
Soyuqdəymə, qrip və digər yuxarı tənəffüs yolları infeksiyaları uşaqlarda orta qulaqda maye yığılmasına səbəb ola bilər.
Allergiyalar
Toz, polen və bəzi qidalara qarşı allergiyalar qulaqda maye yığılmasını artıraraq otit riskini yüksəldə bilər.
Uşaqlarda otitin simptomları
Uşaqlarda otitin simptomları bəzən fərqli formada özünü göstərə bilər. Aşağıda bu simptomlar haqqında məlumat verilmişdir:
- Qulaq ağrısı: Uşaq qulağını tutaraq ağrıya işarə edə bilər.
- Narahatlıq və yuxu pozuntusu: Otit zamanı ağrı gecələr daha da artdığı üçün uşaqda yuxusuzluq yaranır.
- Qulaqdan axıntı: Xüsusilə irinli otit zamanı qulaqdan sarımtıl və ya qanlı maye axa bilər.
- Qızdırma: Uşaqlarda otit zamanı temperatur yüksələ bilər.
- Eşitmə itkisi: Orta qulaqda maye yığılması uşağın eşitməsinə təsir edə bilər.
- Balans problemləri: Daxili otit zamanı uşaqlarda balanssızlıq müşahidə edilə bilər.
Uşaqlarda otitin ağırlaşmaları
Vaxtında müalicə edilməyən otit uşaqlarda bir sıra ciddi fəsadlara səbəb ola bilər:
- Daimi eşitmə itkisi: Uzun müddət davam edən otit eşitmənin qalıcı olaraq itirilməsinə səbəb ola bilər.
- Qulaq pərdəsinin deşilməsi: Orta qulaqda artan təzyiq qulaq pərdəsinin zədələnməsinə gətirib çıxara bilər.
- Meningit: Daxili otit ağırlaşdığı halda beyin və onurğa iliyi membranlarının iltihabına səbəb ola bilər.
Uşaqlarda və böyüklərdə otit tez-tez rast gəlinən və düzgün yanaşma ilə müalicə edilə bilən bir xəstəlikdir. Lakin simptomlar müşahidə edildikdə vaxtında həkimə müraciət etmək vacibdir. Eyni zamanda profilaktik tədbirlər görərək uşaqların sağlamlığını qorumaq mümkündür.